Nieuwjaarsreceptie 2019

1.

Het voorbije jaar stond voor Friesland in hoge mate in het teken van Leeuwarden Culturele Hoofdstad. Tijdens onze vorige nieuwsjaarreceptie stond ik stil bij het thema ervan: ‘Iepen mienskip’. Dit bijzondere jaar is inmiddels afgerond. Het in ieder geval qua bezoekersaantallen absolute hoogtepunt, was het bezoek van de Reuzen van Royal de Luxe. De voorstelling heette “Grote schaats in het ijs” en ging volgens mij vooral over zoeken en vinden. De dochter, het kind, zocht haar vader die zich met waterbeheer bezig had gehouden.

Toen ze hem, de duiker, vond, kwam het tot een omhelzing. Daartoe was het nodig dat ze – hoe groot ze ook was – opgetakeld werd en zo in de armen van haar vader gelegd.

Wat we daar in het groot zagen, is iets wat in het klein beschreven wordt door alle grote meesters in het geestelijk leven. Zoals bijvoorbeeld bij de 13^e -eeuwse franciscaan Bonaventura in zijn ‘Itinerarium’. Hij schetst zes stappen die de mens kan, moet, zetten om zoekende tot de vereniging met God te komen. De zevende stap behelst evenwel opgetild worden. De laatste stap kun je niet zelf zetten, maar overkomt je.

Vanuit die gedachte is het wel heel mooi dat het begon met water. Het meisje werd eerst gewassen en in schone kleren gehuld. Toen pas ging ze echt op pad richting de man van het water. Mogen we hierbij denken aan de doop?

3.

Dat brengt ons meteen wel bij de onderwerpen die we als pastorale beroepskrachten bespraken in ons overleg. In dit laatste seizoen ontvingen we professor Van Wieringen die ons inleidde in de Schriftlezingen van de veertigdagentijd in hun relatie met de doopvoorbereiding. Een tweede keer kwamen we samen om de sinds dit jaar functionerende nieuwe structuren te presenteren en bespreken.

Voor de Regioraad was dit uiteraard ook een onderwerp. Eerdere bijeenkomsten in 2018 betroffen een ontmoeting met de bisschop en een inleiding door kanselier Jos Geelen over de Moderne Devotie en het daaraan verbonden kloosterleven.

Het jaar 2018 is ook vanuit het perspectief van ons bisdom gedenkwaardig geworden. Op een enkel loseindje na zijn de laatste parochiefusies een feit geworden. Ook de PCI’s zijn al heel ver. We hebben structuren aangepast, u hoorde er al over, en we hebben ons voorbereid op nieuwe automatisering mede in het licht van de AVG.

Allemaal bedoeld ten bate van onze Kerk van het Noorden.

4.

Als we nog eens naar die reuzen kijken, dan vond ik vanuit een ander perspectief de Duiker het meest interessant. Vooral de manier waarop de Duiker werd voortbewogen kan ons als kerkgemeenschap te denken geven. De Duiker bewoog doordat mensen zich groepeerden op de aan de Reus verbonden wagen en vervolgens op het woord van het creatieve team van Royal de luxe in kleine groepjes de sprong waagden om zich daarna weer op de wagen te begeven. En dat ging zo maar door.

Die reuzen ze kwamen tot leven op het klinkende creatieve woord. En alleen wanneer dat woord goed gehoord en nagevolgd werd leek het ergens op, ging het ergens heen. Was het zelfs indrukwekkend mooi.

Het was teamsport. Iedereen had een rol. Alle betrokkenen waren deel van het lichaam. En alleen als er samen oplettend gehoor werd gegeven aan het gesprokene van degene wiens stem werd gekend kwam het goed.

Die Duiker – in het licht van het verhaal al te duiden als beeld van God, zoals het meisje dan de zoekende mens is - is gelet op de manier van tot leven komen en voortbewegen, beeld voor onze kerk. De Kerk als Lichaam van Christus kan hier op aarde alleen maar tot indrukwekkend leven komen wanneer we ons laten leiden door het woord en gezamenlijk in een voortdurende beweging de sprong wagen.

5.

Aldus de kerk op zichtbare wijze meehelpen realiseren is beslist niet alleen een taak of opdracht van slechts de pastorale beroepskrachten.

Kerkelijk leven krijgt gestalte door de betrokkenheid van allen. Een betrokkenheid die heel verschillende vormen kan aannemen en niet alleen binnenkerkelijk hoeft worden gedacht. Dankbaar zijn we voor allen die op welke manier dan ook meedoen.

We noemden al degenen die de Bonifatiuspenning mochten ontvangen.

We noemen ook degenen die in de gewijde pastorale dienst een jubileum mochten vieren: (hier volgde een overzicht m.b.t. jubilea en benoemingen)

Er waren er ook die op eigen verzoek niet meer bij ons op de wagen klommen, maar even afstand namen van actieve dienst of de ruimte kregen om elders de sprong te wagen: (hier volgende een overzicht van mensen van wie we afscheid namen)

6.

Er was ook een relletje ten tijde van het verblijf van de Reuzen. De kunstenaars wilden per se niet dat het evenement op TV zou worden uitgezonden. Dit moest je willen meemaken en er deel aan nemen. Vanaf de luie stoel is geen optie. Omrop Fryslan meende anders te kunnen beslissen en bijna hadden de Reuzen hun biezen gepakt.

Je kunt je afvragen of de mensen van Royal de Luxe niet totaal wereldvreemd zijn. Via onze telefoons staat alles alsnog op internet. Of hadden ze gelijk, ondanks de onmogelijkheid om dat gelijk te krijgen? Is het zo dat je het mee moet maken? Zelf, aan den lijve. Of is het misschien zo dat degenen die vrij namen om met hun hele gewicht aan die touwen te hangen en letterlijk steeds weer de sprong te wagen, het meest gelijk hadden? Niet alleen toekijken maar op het gehoorde woord je hele persoon in de strijd gooien. Ik zou zelf zeggen dat het om de middenpositie gaat. Het gebeuren van de reuzen kan niet zonder publiek dat er is en als publiek actief participeert en zo aangesproken wordt en uitgenodigd. Voor ons betekent dit dat we ondanks de forse terugloop (tijdens een studiedag in november werden we daar nog aan herinnerd als beroepskrachten) een volkskerk moeten blijven die niet bang is voor de menigte. Maar de Kerk kan evenmin bestaan en tot leven komen wanneer er geen mensen zijn die aan de touwen trekken. Vanuit de breedte van de kerk zijn er mensen nodig die op de wagen komen en groepsgewijs met heel hun gewicht de sprong wagen, terwijl anderen op andere cruciale plaatsen aan touwen trekken of aan wielen draaien. Alleen met iedereen samen komt die Reus ook zichtbaar tot leven. In dat geheel van kerk-zijn midden in de samenleving kan er sprake zijn van een gebeuren dat op het Woord van de Heer en in zijn Geest, leven geeft. Alleen maar vanaf een scherm toekijken heeft dan niet bijzonder veel zin. Niet tegenstaande dat voor de kerk geldt, dat wie thuis of elders meebidt toch 100% actief is en met alle anderen samen weldegelijk de sprong waagt.

Ik wens ons toe dat we ook in 2019 weer met elkaar volop leven in de Kerk mogen brengen. Dat het een zinvol en zegenrijk jaar mag worden.

Zalig Nieuw jaar!