nieuwjaarsreceptie 2017
Toespraak tijdens de nieuwjaarsreceptie van het vicariaat Friesland-NOP
d.d. 6 januari 2017 te Joure
1.
Afgelopen jaarwisseling was nauwelijks los te zien van die een jaar eerder. De gebeurtenissen op Oudjaarsavond 2015 kleurden immers de berichtgeving omtrent de jaarwisseling van 2016 naar 2017. Hoewel het niet alleen daar loos was, kwam het gebeuren in Keulen het meest pregnant in het nieuws. Vrouwen waren er een jaar geleden niet veilig geweest, er was sprake van tamelijk massale aanranding en beroving. Eigenlijk ongelooflijk wanneer je het zo zegt.
“Tatort” was het stationsplein. Maar wie de situatie in Keulen een beetje kent, weet dat je net zo goed kunt zeggen dat het direct naast de Dom gebeurde, op het Domplein. Immers station en kathedraal liggen direct bij elkaar. Uiteraard stond de aartsbisschop van Keulen, Kardinaal Woelki, afgelopen Oudejaarsavond tijdens de viering stil bij de gebeurtenissen. De burgermeester en het hoofd van politie waren daarbij aanwezig. De kardinaal herinnerde eraan dat terwijl de verzamelde geloofsgemeenschap vredig en overwegend vreugdevol had gebeden er direct naast hun tegelijkertijd groot kwaad was geschied. Vanzelfsprekend werd er gebeden voor de slachtoffers die misschien voor lange tijd met angst moeten leven.
2.
Het besef dat menselijk geweld direct naast het kerkgebouw en gelijktijdig met het bidden der gemeenschap plaats heeft gehad, zegt niet alleen iets over onze tijd. Het zegt ook iets over ons als kerk op aarde. Het zegt misschien nog meer iets tot ons als door de Heilige Geest bewogen geloofsgemeenschap.
Als kerkgemeenschap staan we niet in het luchtledige. Om ons heen gebeurt van alles. Direct naast ons zijn er mensen die geweld plegen. Direct naast ons zijn er mensen die daar slachtoffer van worden. En het is eigenlijk nog erger dan dat: terwijl we geroepen zijn om als christenen werkelijk broederlijk en zusterlijk met elkaar om te gaan, weten we ook wel dat de lijn heel vaak niet getrokken kan worden tussen binnen en buiten de kerk.
Als we zoeken naar het waarom van ons kerk-zijn dan kan het gebeuren in Keulen ons niettemin een belangrijk motief aanreiken.
Namelijk er zijn voor al die mensen die te lijden hebben. Die dat dikwijls volkomen machteloos moeten ondergaan. Maar ook er zijn voor degene die kwaad deden en zoeken naar vergeving en een nieuw begin. Er zijn om terwijl er direct naast je kwaad geschiedt en vertrouwen wordt geschonden, in en door de liefde die God is, gemeenschap te bouwen en vol te houden. Aldus consequent te weigeren welke mens dan ook los te zien van God en het besef dat Hij als Heer van de geschiedenis iedere mens aanziet, aanspreekt en tot wederzijdse verbondenheid uitnodigt. Aldus minstens hopend dat die zich opbouwende gemeenschap zich meer en meer mag uitstrekken tot over heel het kerkplein heen. Zodat leven en liefde het hoogste woord hebben en als het ware het centrale station zijn van waaruit alle onderlinge betrekkingen vertrekken en weer arriveren.
3.
Wanneer we ons als kerkbetrokkenen inspannen voor onze geloofsgemeenschap, dan is het ons in ieder geval hierom te doen. Wanneer er door samenvoeging nieuwe parochies worden opgericht, zoals in 2016 de Heilige Clara van Assisiparochie en de Heilige Drie-eenheidparochie, dan is het in hoge mate om nauwer betrokken te kunnen zijn bij de mensen op het kerkplein.
Het maakt immers niet zoveel uit wie de aannemer belt wanneer er een reparatie moet worden gedaan. Het maakt ook niet uit wie dan waar de rekening betaalt en ondertussen een beetje op de centjes past. En evenmin is het van belang waar degene zit die de ledenadministratie doet. Het maakt wel uit dat er ter plaatse geloofsgemeenschappen zijn die niet alleen weten te bidden, maar dat doen met hart, oor en oog voor het kerkplein. Daar waar nood is aan woorden en daden van liefde. Waar nood is aan ons gebed. Juist niet ver weg, naast de deur. Onze oud-bisschop sprak niet voor niets steeds van bestuurlijke schaalvergroting en pastorale schaalverfijning.
Niet alleen samenvoegingen van parochies en PCI’s worden gedaan met minstens één van beide ogen op het kerkplein gericht. Al onze andere activiteiten net zo goed. Of we nu ons zestigjarig jubileum als bisdom vieren, of op bedevaart naar Lourdes gaan dan wel de wereldjongerendagen meemaken, maakt dan niet uit. Voor de reguliere bijeenkomsten van het vicariaat geldt hetzelfde. De bijeenkomsten van de Regioraad stonden allemaal in het kader van het Heilig jaar van Barmhartigheid. We maakten bijvoorbeeld kennis met Exodus die zorg draagt voor ex-gedetineerden, we spraken over pelgrimage maar ook over parochiecatechese. Het overleg van de pastorale beroepskrachten ging onder meer over de theoloog Tom Wright en eveneens over parochiecatechese. We wisselden best practices uit en vroegen ons af hoe een goed vervolg te geven aan het heilig jaar.
Wanneer pastorale beroepskrachten nieuwe benoemingen krijgen, is dat evengoed ook altijd ten dienst van de missie van de kerk waar het kerkplein bij hoort.
(hier volgende een opsomming van de benoemingen in het jaar 2016)
En dan natuurlijk bisschop De Korte. Voor benoemingen kan soms gelden dat ze weliswaar nuttig zijn voor de missie van de kerk, maar daarmee niet per se leuk en door iedereen gewenst. Dat geldt vast ook voor het afscheid dat we moesten nemen van onze bisschop. Gelukkig is hij goed ontvangen in Den Bosch. We bidden dat zijn werken en bidden daar rijke vrucht mag dragen voor zowel kerk als kerkplein. En ondertussen bidden we voor een goede opvolger. Die natuurlijk geen kloon zal zijn van zijn voorganger, maar ongetwijfeld onze gemeenschap tot rijke zegen zal worden.
4.
Afscheid moest er ook genomen worden vanwege het overlijden van mensen.
(hier werden de namen van overledenen genoemd)
5.
De missie van de kerk en daarmee van onze parochies, de opbouw van de gemeenschap en onze betrokkenheid op het kerkplein kan niet zonder de inzet van zeer velen. Het meeste werk blijft ongezien en vaak ondergewaardeerd. Denkt u alleen maar aan de velen die zonder dat we het weten voor ons bidden of gewoon elke zondag de eucharistie meevieren. Toch is het goed en belangrijk af en toe waardering tastbaar te maken.
In 2016 werd de Bonifatiuspenning uitgereikt aan:
(Hier volgenden de namen van hen die een Bonifatiuspenning mochten ontvangen)
We begroeten hen, we danken hen en zeggen proficiat. Biddend dat we allemaal persoonlijk en samen met Gods hulp ook in 2017 kerk en kerkplein tot zegen mogen zijn.
Dank u wel.